زمانیکه به معدنکاری برای منابع طبیعی میپردازید، تعجبی ندارد که بدانید هر مقدار پول ناچیز چقدر میارزد. طبق گزارشها نه تنها هزینه معدنکاری، بلکه قیمت مواد معدنی نیز به صورت ناپایداری افزایش یافته است. این مشکل بدون در نظر گرفتن چالشهایی مانند ملیگرایی منابع است.
برای برخورد با قسمتی از چالش هزینهها، شرکت دولتی بلاز در کشور شوروی سابق و بلاروس فعلی، دامپ تراکی را ساخته است که بزرگترین نوع دامپ تراک در جهان است – بلاز 75710. طول آن معادل دو اتوبوس ایستاده پشت هم است. قدرت آن 6 برابر قویترین ماشین فرمول یک است و وزن آن بیشتر از هواپیمای A380 ایرباس به صورت کاملا بارگیری شده، است. اگر نزدیک به آن بایستید به زحمت بتوانید نصف ارتفاع یکی از هشت چرخ آن باشید.
این دامپ تراک حدود سال 2013 رونمایی شد و بلاز 75710 در معدن زغال سنگ سیبری کار حمل سنگها را بر عهده دارد. ظرفیت وزنی آن 450 تن میباشد، که در زمان خود 87 تن بیشتر از رکورد دامپ تراکهای قبلی است.
موتور عظیم بلاز 75710
برای کمک به حمل بیش از وزن خود وسیله، سازندگان آن طیف وسیعی از ویژگیهای آن را در اختیار شما قرار دادهاند. این ماشین هشت چرخ که به صورت چهار جفت چرخ هست را استفاده کردهاند در حالیکه به صورت معمول شش چرخ میباشد. هر تایر بادی بدون تیوب (تیوبلس) میتواند 102 تن را پشتیبانی کند، که جمعا قادر به بارگیری بیشترین وزن به علاوه وزن 350 تنی خود دستگاه میباشد.
این تراک هیولایی دارای سیستم انتقال قدرت دیزلی – برقی است. دو موتور دیزل 16 سیلندر، ژنراتور تولید برق را به حرکت درمیآورد که انرژی برق را تولید و به چهار موتور الکتریکی انتقال دهد. این را با موتور معمولا چهار سیلندر خودروی خود مقایسه کنید.
اگرچه برای دامپ تراکی که وسیله حمل مواد سنگین است و به خوبی حرکت کردن و ایستادن در سربالایی و سراشیبی معادن اهمیت دارد اما بلاز 75710 حداکثر گشتاور خارق العاده 18626 نیوتن متر را داراست که 24 برابر قهرمان مسابقات فرمول یک 2014 جهان است که توانسته تولید کند.
مصرف سوخت تخمینی آن 1300 لیتر در هر 100 کیلومتر جابهجاییست، اگرچه ماشینهای حمل کننده در صورت نداشتن بار برای کاهش مصرف سوخت خود میتوانند یکی از موتورهای خود را خاموش کنند. مهندسین زیمنس که طراحی سیستم انتقال قدرت آن را انجام دادهاند، سیستم متحرک همه چرخها را انتخاب کردهاند تا کشش مناسبی بر روی هر دو محور توزیع گردد. همچنین این بدان معناست که اگر یکی از موتورهای الکتریکی از دور خارج شوند، تراک میتواند خود را به مرکز تعمیرات برساند. این نکته بسیار کاربردی است زیرا برای کشیدن این دامپ تراک، بولدوزرهای بسیار کمی روی زمین وجود دارند.
“از اینکه میتوانم این غول را رانندگی کنم، احساس غرور میکنم”. این را واشکویچ یک راننده تست بلاز گفته و یکی از دو نفری که میتوانند بلاز 75710 را در معدن به حرکت درآورند. این دامپ تراک الان در معدنی توسط ماشین SDS-Ugol بارگیری میشود که از بزرگترین شاولهای دنیاست. همچنین او گفته است: “راندن آن به آسانی انجام میگیرد فقط زمانی برای عادت کردن به ابعاد ان مورد نیاز است. سیستم چهار چرخ متحرک آن سبب میشود تا به آسانی در وضعیت سخت مسیر نیز حرکت کند مانند جادههای لغزنده و ترمز به خوبی عمل میکند”.
نکته کوچک اما مهمی وجود دارد که تراکهای غول پیکر میتوانند بارهای بزرگی را حمل کنند، اگر بتوانند به آسانی مانور دهند و جاگیری نمایند. آن چیزی که این امکان را به راننده میدهد تا به هرجایی که میخواهند به سرعت منتقل شوند، سیستم چرخش هر دو محور است. شعاع چرخش این تراک 19.5 متر است. بیشتر شعاع تراک کوچکتر بلاز که مدل 360 است، شعاع چرخش 17.2 متر را داراست.
این تراک با 8.2 متر ارتفاع، بیشترین سرعت 64 کیلومتر بر ساعت است و میتواند با 40 کیلومتر بر ساعت شیب گرادیان 10 درصد را بالا رود و تا 18 درصد را مدیریت کند.
مهندسین زیمنس به لطف سیستم اتصال ریموت میتوانند کارایی و عیبیابی مشکلات بلاز75710 را به وسیله نرمافزار جدید خود از دفتر کار جورجیا در آمریکا بررسی کنند.
دو دستگاه جدید بلاز 75710 اس در دست ساخت است. قیمتی که برای آن در نظر گرفته شده است حدود 6 ملیون دلار است.
رکورد جهانی گینس در حال حاضر برای عنوان بزرگترین دامپ تراک جهان، در اختیار لیبهر T282B ساخت آمریکاست که ظرفیت 363 تن را داراست. بنابراین غول بلاروسی میتواند اثبات کند که رکورد جدید مشهور جهان است. بزرگترین دامپ تراکهای جهان بعد از بلاز 75710، را میتوان کاترپیلار 797F، کوماتسو 980E-4، ترکس MT 6300AC، لیبهر T284 همگی با حداکثر ظرفیت 400 تن دانست.
در نهایت استفاده از نیروی انتقال قدرت ادغام شده دو موتور، سیستم مکانیکی پیچیده ایست. بنابراین نگرانیهایی در مورد بازدهی و مصرف سوخت وجود دارد. اما حتی اگر مقدار ناچیزی در هزینه هر تن بار کاهش ایجاد کند، میتواند تاثیر شگرفی بر هزینههای تولید در بعضی از معادن بزرگ زغال سنگ، آهن و مس بگذارد.